LEGO en Duplo schoonmaken: Houd je blokjes stofvrij!

door Rianne Bricksteen | Laatste update:
LEGO en Duplo schoonmaken: Houd je blokjes stofvrij!

LEGO® is niet alleen leuk speelgoed, het is een creatieve uitlaatklep, een manier om verhalen te vertellen en een bron van nostalgie voor velen. Maar van al dat spelen of het puur tentoonstellen van jouw LEGO®, wordt het ook vies. Het schoonhouden van je LEGO® en Duplo stenen is van groot belang.

Door je LEGO® schoon en stofvrij te houden, voorkom je dat bacteriën en ziektekiemen zich ophopen op de stenen, vooral als ze door verschillende mensen worden gebruikt. Tevens passen schone steentjes beter op elkaar waardoor een set gemakkelijker in elkaar te zetten is. En vergeet niet dat het er ook nog eens mooier uitziet wanneer je LEGO®-sets schoon en stofvrij zijn. Niemand kijkt tenslotte graag naar een vies bouwwerk!

In dit artikel geven we enkele reinigingstips over hoe je jouw LEGO®-sets en stenen het beste schoon en stofvrij kunt houden zodat je er heel lang plezier van kunt hebben.

Veiligheidsmaatregelen bij het schoonmaken van LEGO®-blokjes

Allereerst is het belangrijk om te weten welke schoonmaakmiddelen je wel en niet mag gebruiken bij het reinigen van jouw LEGO®-blokjes of sets. Gebruik geen aggressieve schoonmaakmiddelen, zoals bleekmiddel of bijtende stoffen. Deze kunnen de kleuren en het oppervlak van de stenen beschadigen. Kies in plaats daarvan voor milde zeep (bijvoorbeeld groene zeep) en lauwwarm water om je LEGO® schoon te maken.

LEGO® en Duplo stenen schoonmaken met de hand

Wil je losse steentjes schoonmaken dan kun je dit het beste met de hand doen. Vul je gootsteen of een afwasteiltje met lauwwarm water (niet warmer dan 40 graden) en doe hier wat milde zeep of afwasmiddel in. Laat de LEGO® en Duplo stenen minstens 10 minuten weken, dan komt het vuil goed los en zal het schoonmaken een stuk makkelijker gaan.

Pak vervolgens een zachte borstel of tandenborstel en poets voorzichtig de LEGO®-stenen schoon. Op deze manier kun je makkelijker tussen en rond de nopjes van de steentjes komen en ook de lijmresten of oude vieze stickers makkelijker verwijderen. Vermijd in ieder geval harde en schurende materialen, hiermee kun je namelijk krassen veroorzaken op de steentjes en dat zou toch zonde zijn!

LEGO schoonmaken met zeep en een tandenborstel
LEGO schoonmaken met zeep en een tandenborstel

Gebruik voor elektrische onderdelen en motoren een vochtige (microvezel)doek in plaats van ze onder te dompelen in water. Veeg ze voorzichtig schoon en zorg ervoor dat ze volledig droog zijn voordat je ze weer gebruikt.

Draag, zoals in het vorige hoofdstuk al genoemd, handschoenen om je handen te beschermen tegen vuil, stof en eventuele scherpe randen die sommige stenen kunnen hebben. Met name oudere LEGO® en Duplo stenen kunnen slijtage hebben waardoor de kans op scherpe randen groter is.

Spoel de LEGO® en Duplo stenen goed af na het reinigen

Na het schoonmaken van de LEGO®-blokjes is het belangrijk deze goed af te spoelen met schoon water. Je verwijdert hiermee namelijk de zeepresten die na het wassen zijn achtergebleven. Zo voorkom je dat er een laagje zeep op het oppervlakte van je LEGO®-stenen blijft zitten, waardoor je stenen plakkerig blijven en vervolgens weer gemakkelijker vuil en stof aantrekken.

Daarnaast kunnen zeepresten op lange termijn de kleur en het oppervlak van de LEGO-stenen aantasten. Door de steentjes grondig af te spoelen, zorg je ervoor dat ze schoon en fris blijven, en bovendien voorkomt het irritatie voor degene die ermee gaat bouwen. Want plakkerige steentjes zijn natuurlijk behoorlijk irritant.

LEGO® en Duplo stenen schoonmaken in de wasmachine

Het reinigen van LEGO®-stenen in de wasmachine kan een snelle en efficiënte manier zijn om grote hoeveelheden stenen schoon te maken. Het grootste voordeel is dat het aanzienlijk minder tijd kost dan elk steentje met de hand te wassen. Bovendien biedt het een grondige reiniging, vooral voor stenen die lange tijd stof hebben verzameld of vuil zijn geworden door intensief gebruik.

Toch kleven er nadelen aan deze methode. LEGO raadt zelf af om stenen in de wasmachine te wassen, omdat de hogere temperaturen en de mechanische bewegingen schade kunnen veroorzaken. De stenen kunnen vervormen, vooral bij temperaturen boven de 40°C. Daarnaast lopen bedrukte stenen of exemplaren met stickers het risico dat deze beschadigd raken of zelfs volledig loslaten. Het is daarom belangrijk om voorzichtig te zijn en een veilige aanpak te kiezen.

Als je ervoor kiest om LEGO-stenen in de wasmachine te reinigen, zorg er dan voor dat je ze in een afsluitbare waszak met fijne gaatjes of een afgesloten kussensloop stopt. Dit voorkomt dat kleine onderdelen kwijt raken of vast komen te zitten in de machine. Kies een programma met een lage temperatuur, bij voorkeur niet warmer dan 40°C, en schakel het centrifugeprogramma uit om extra belasting op de stenen te vermijden. Het gebruik van wasmiddel wordt niet aangeraden, omdat residuen op de stenen achter kunnen blijven, wat spelen of bouwen minder prettig maakt.

Hoe kun je afgewassen LEGO® stenen het best droogmaken?

Nadat je je LEGO® of Duplo steentjes grondig hebt schoongemaakt, is het belangrijk om ze goed te laten drogen om schimmelvorming en verkleuring te voorkomen. De beste manier om LEGO®-steentjes te drogen, is door ze op een schone, droge handdoek of doek te leggen en ze in een goed geventileerde ruimte te laten liggen.

Zorg ervoor dat de steentjes in een enkele laag verspreid liggen en dus niet op elkaar gestapeld zijn, zodat de lucht vrij kan circuleren wat het droogproces versnelt. Het kan ook nuttig zijn om een ventilator of luchtontvochtiger in de buurt te plaatsen om het drogen te bevorderen.

Laat schoongemaakte LEGO-blokjes lang genoeg drogen aan de lucht
Laat schoongemaakte LEGO-blokjes lang genoeg drogen aan de lucht

Droog de steentjes in ieder geval niet met een föhn of in de oven of magnetron. Door de hitte kunnen de LEGO®-stenen vervormen of beschadigen. Wees geduldig en zorg ervoor dat je blokjes helemaal droog zijn voordat je ze opbergt of opnieuw gebruikt. Zo houd je je collectie in optimale conditie en voorkom je mogelijke schade!

LEGO®-sets stofvrij maken

Gebruik een make-up kwast

Het stofvrij maken van complete LEGO®-sets kan een uitdaging zijn vanwege de ingewikkelde en gedetailleerde structuren. Met een tandenborstel kun je namelijk niet in ieder hoekje of gaatje komen. Hiervoor kun je beter een zachte borstel, zoals een make-up kwast, gebruiken. Er zijn make-upborstels verkrijgbaar in verschillende maten. Wij hebben zelf een kabuki kwast voor de grote oppervlakten en een kleine foundation make-up kwast voor de hoekjes en randjes waar je wat moeilijker bij kunt komen. Een make-up kwast is ideaal omdat de zachte haren in staat zijn om voorzichtig vuil en stof uit kleine hoekjes en tussen de noppen te vegen zonder de LEGO®-stenen te beschadigen of te krassen.

Maak je LEGO-sets gemakkelijk stofvrij met een kabuki kwast
Maak je LEGO-sets gemakkelijk stofvrij met een kabuki kwast

Begin door de kwast voorzichtig over de set te vegen, waarbij je extra aandacht besteedt aan moeilijk bereikbare plekken. Gebruik hiervoor de kleine smalle kwast. Wanneer je dit hebt gedaan kun je met de kabuki kwast de grotere oppervlaktes afborstelen.

Regelmatig afborstelen helpt niet alleen om de sets er netjes en nieuw uit te laten zien, maar voorkomt ook dat vuil zich ophoopt en gaat kleven, wat de levensduur en de esthetische waarde van je LEGO®-collectie behoudt.

Gebruik een kleinere foundation kwast om moeilijk bereikbare plekken van jouw LEGO af te stoffen
Gebruik een kleinere foundation kwast om moeilijk bereikbare plekken van jouw LEGO af te stoffen

Maak gebruik van perslucht

Een andere effectieve manier om je LEGO®-sets te reinigen is met behulp van perslucht spuitbussen. Ze worden veel gebruikt voor het schoonmaken van toetsenborden en andere elektronische apparaten. Voornamelijk stof en vuil verwijderen uit moeilijk bereikbare hoekjes en kieren werkt erg goed.

Maak je LEGO®-sets schoon met perslucht in een goed geventileerde ruimte om te voorkomen dat het opwaaiende stof zich ergens anders weer verzamelt. Buiten is ook een optie. Houd de spuitbus rechtop en richt het mondstuk op een afstand van een paar centimeter van je LEGO®-set. Spuit korte, gerichte luchtstoten op de vieze onderdelen. Zo wordt stof en vuil snel weggeblazen.

Pas op dat je niet te dichtbij spuit, omdat de sterke luchtstroom kleine onderdelen kan verplaatsen of beschadigen. Perslucht is erg handig voor het reinigen van complexe bouwwerken, waar het lastig is om met een doek of borstel bij te komen. Bovendien laat deze methode geen vocht achter, waardoor het perfect is voor elektronische LEGO®-onderdelen zoals motoren of lichtstenen. Ideaal voor je LEGO® Technic sets dus!

Met een stofzuiger

Ik kan me voorstellen dat je niet zomaar in het bezit bent van een perslucht spuitbus. Niet gevreesd, met een stofzuiger kom je ook een heel eind. Vooral voor grotere displays die je liever niet uit elkaar haalt. Gebruik hiervoor een stofzuiger met een zachte borstel opzetstuk om te voorkomen dat de LEGO®-stenen beschadigd raken.

Zet de stofzuiger op een lage zuigkrachtstand om te voorkomen dat kleine onderdelen per ongeluk worden opgezogen. Beweeg de borstel voorzichtig over het oppervlak van de LEGO-sets, waarbij je speciale aandacht besteedt aan naden en kleine hoekjes waar stof zich vaak ophoopt.

Maak LEGO stofvrij met een stofzuiger met borstel
Maak LEGO stofvrij met een stofzuiger met borstel

Deze manier is heel effectief voor het verwijderen van oppervlakkig stof en kleine vuildeeltjes zonder dat je de stenen handmatig schoon hoeft te maken. Voor de beste resultaten, houd de stofzuiger op een kleine afstand en gebruik zachte, cirkelvormige bewegingen om het stof op te tillen en te verwijderen. Door regelmatig je LEGO®-sets op deze manier schoon te maken, blijven ze er als nieuw uitzien en voorkom je dat stof zich ophoopt en moeilijker te verwijderen wordt.

Reinigen van verkleurde LEGO®-steentjes

Soms zijn LEGO®-steentjes niet alleen vies, maar ook verkleurd. Bij lichtelijk verkleurde steentjes kun je ze, zoals eerder beschreven, in een bak met lauwwarm water (niet warmer dan 40 graden) met milde zeep laten weken. Volg de stappen met reinigen, spoelen en drogen zoals hierboven genoemd.

Wanneer de stenen erg verkleurd zijn kun je gebruik maken van een waterstofperoxide-oplossing. Waterstofperoxide kan de originele kleur van je LEGO®-stenen herstellen, maar het is heel belangrijk om er voorzichtig mee om te gaan. En trek altijd chemisch beschermende handschoenen aan wanneer je met waterstofperoxide aan de slag gaat!

Gebruik een waterstofperoxide-oplossing niet bij LEGO®-stenen met metalen of chromen oppervlaktes. Het beste kun je de oplossing eerst aanbrengen op een onopvallend stukje om te kijken hoe en of het LEGO®-steentje hierop reageert.

Is je steentje niet beschadigd en durf je het aan? Plaats dan de verkleurde stenen in een bak met waterstofperoxide (3% oplossing) en laat ze gedurende enkele uren tot een paar dagen weken, afhankelijk van de mate van verkleuring. Het is belangrijk om de bak in direct zonlicht te plaatsen, aangezien de combinatie van waterstofperoxide en UV-licht de verkleuring helpt verminderen.

Verkleuren van LEGO®-stenen voorkomen

Het beste is natuurlijk om verkleuring van LEGO-stenen in zijn geheel te voorkomen. Zet sets nooit in direct zonlicht. UV-straling zorgt er namelijk voor dat de steentjes langzaam verkleuren. Bewaar je LEGO®-collectie in een donkere, koele ruimte of in afgesloten opbergdozen en zet ze op een schaduwrijke plek.

Wil je je sets tentoonstellen? Dan bestaan er UV-beschermende vitrines. Of plaats een vitrine kast op een plek waar zonnestralen niet komen. Staan je sets toch in de zon? Dan is het belangrijk om de ze schoon en stofvrij te houden, aangezien vuil en stof in combinatie met UV-licht de verkleuring kunnen versnellen.

Kapotte LEGO®-blokjes repareren

LEGO® staat erom bekend van degelijke kwaliteit te zijn. Maar dat betekent niet dat het niet kapot kan gaan. Intensief gebruik kan er op den duur toch voor zorgen dat er wel eens blokjes beschadigd raken.

Hoewel het niet altijd mogelijk is om ze volledig te herstellen, zijn er methoden om lichte schade te repareren en de levensduur van de stenen te verlengen. Een van de meest effectieve manieren om gescheurde LEGO®-stenen te repareren is door gebruik te maken van een speciale plastic lijm, zoals polymeerlijm of cyanoacrylaatlijm (superlijm). Deze lijmsoorten zijn sterk en drogen doorzichtig op, wat belangrijk is voor een nette reparatie.

Om de scheur te repareren, breng je een beetje lijm aan op de beschadigde plek en druk je de delen stevig tegen elkaar. Houd ze vast totdat de lijm helemaal is opgedroogd, wat meestal slechts enkele seconden duurt. Voor een nog betere hechting kun je de gelijmde steen enkele uren laten rusten. Let er wel op dat je niet te veel lijm gebruikt om te voorkomen dat er veel lijm uit de scheur komt. Dit droogt namelijk ook snel op en kan ervoor zorgen dat de blokjes minder goed op elkaar passen.

Gerepareerde stenen zijn misschien niet zo sterk zijn als originele blokjes, maar deze reparatie tips zijn enkel praktische oplossingen om je LEGO®-collectie bruikbaar te houden zonder dat je direct vervangende stukken hoeft te zoeken.

Conclusie

Om ervoor te zorgen dat jouw LEGO® lang mee gaat is het belangrijk je blokjes en je sets goed te onderhouden. Zoals je hebt kunnen lezen zijn er genoeg manieren om dit te doen en als je het bijhoudt hoeft het helemaal niet zoveel tijd te kosten. We hopen daarom ook dat je met deze tips voldoende geïnformeerd bent zodat je er nog lang plezier van jouw LEGO® kunt hebben!

Deel dit artikel

Rianne Bricksteen

Rianne Bricksteen

Rianne Bricksteen is een front-end developer en een van de oprichters van BrickAlert. Ze heeft een passie voor LEGO, vooral de thema's Architecture en de botanische collectie. Door haar technische expertise en creatieve benadering deelt Rianne in haar blogartikelen leuke weetjes en handige tips & tricks over alles omtrent LEGO®.

Ook interessant voor jou?

Schrijf je in op onze nieuwsbrief en mis geen enkele nieuwe of uit de handel genomen LEGO® set.

Volg BrickAlert

Nieuws, tips en inspiratie voor alle LEGO bouwers!

Schrijf je nu in op onze nieuwsbrief ♥